GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Ankara Defterdarlığı
Gelir Kanunları KDV ve ÖTV Grup Müdürlüğü
| Sayı | : | E-84974990-130[KDV-3/H/17/2025-19]-344981 | 24.06.2025 |
| Konu | : | Gıda Bankacılığı Kapsamında Derneğe Havale Edilen Tutarların Vergisel Durumu |
ALTINPUAN GIDA BANKASI DERNEĞİNE
BÜYÜKESAT MAH. KOZA CAD. ÖZNUR APT. NO: 127/5 ÇANKAYA ANKARA
İlgi : 16.05.2025 Evrak kayıt tarihli özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Derneğinizin tüzüğüne göre ihtiyaç sahibi yüksek öğrenim öğrencilerinin ve afetzedelerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak Gıda Bankacılığı faaliyeti ile iştigal ettiğinizi, geleneksel gıda bankacılığı faaliyetinin gerektirdiği depolama, nakliye, indirme, bindirme, elleçleme, muhafaza, teslim ve tedarik edilen ihtiyaç maddelerinin tedarikçi işyerinde teslim işlemlerini gerçekleştirdiğinizi, kurumsal bağışçılar tarafından derneğin banka hesabına bağışlanacak ayni yardımlara konu olan malların tedarikçisine ödenmek üzere havale kabul edilmesinin planlandığı belirtilerek; Derneğinizin banka hesabına “gıda bankacılığı faaliyetinde kullanılmak üzere gönderilmiştir” veya aynı anlama gelen “ayni yardım avansı” açıklamalı havale işleminin gerçekleştirilmesi halinde, anılan bağışçıların Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanunu kapsamında yer alan indirim ve istisnadan yararlanıp yararlanamayacakları hususunda Defterdarlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
I- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Safi kurum kazancı” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı; maddenin ikinci fıkrasında ise safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde, fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebileceği hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde ise fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamının gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirilebileceği hükmüne yer verilmiştir.
Gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışlara ilişkin usul ve esaslar 251 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile belirlenmiş olup gıda bankacılığı nedeniyle vergi avantajlarından yararlanılabilmesi için;
– Gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi bağışının dernek veya vakfa yapılmış olması,
– Bağışı kabul edecek dernek veya vakfın tüzüğünde veya senedinde ihtiyacı bulunanlara gıda, temizlik, giyecek ve yakacak yardımı yapabilmesine ilişkin hükümlerin bulunması,
– Gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışların gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi niteliğinde olması,
– Bağışların şartlı olarak (bedelsiz olarak ihtiyaç sahiplerine dağıtılmak üzere) yapılması
gerekmekte olup gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi niteliği taşımayan veya şartlı olarak yapılmayan bağışlar gıda bankacılığı kapsamında yapılan bağış olarak değerlendirilemeyecektir.
Aynı Tebliğin “Bağış yapanlarca düzenlenecek belge” başlıklı bölümünde Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesi hükmü çerçevesinde indirim konusu yapılacak bağışların, bağışa konu mal bedeli Vergi Usul Kanunu’nun 232’inci maddesinde belirtilen fatura düzenleme sınırının altında kalsa dahi mutlaka bağışlanan mala ilişkin bilgileri eksiksiz olarak içerecek ve bağış yapılan dernek veya vakıf adına düzenlenecek fatura ile belgelendirileceği; söz konusu faturada “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ibaresinin yer almasının zorunlu olduğu ayrıca taşıma için sevk irsaliyesi düzenleneceği; Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesinde yapılan düzenleme çerçevesinde, yıllık beyannamede yer alacak gelir vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılacak işlemlerde bağışı yapan tarafından bir belge düzenlenmesine gerek bulunmadığı; varsa bağış yapılan malın edinimine ilişkin belgelerin saklanmasının zorunlu olduğu açıklanmıştır.
Ayrıca söz konusu Tebliğde dernek veya vakıfların kendi mevzuatlarında öngördüğü belgeleri düzenleyerek bağış yapanlara bir örneğinin verileceği ve “Kayıt düzeni ve beyannamelerde gösterim” başlıklı bölümünde de ticari işletmeye dahil malların (gıda, temizlik, giyecek, yakacak maddelerinin) bağışlanması durumunda bu malların maliyet bedelinin Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesi çerçevesinde gider kaydedileceği; bu işlemin faturanın bir yandan gelir bir yandan da gider kaydedilmesi suretiyle gerçekleştirileceği ve bağışlanan gıda, temizlik, giyecek, yakacak maddelerinin işletmeye dahil olmaması halinde ise söz konusu malın maliyet bedeli (KDV dahil) Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesi çerçevesinde yıllık beyannamenin bağış ve yardımlara ilişkin bölümüne yazılarak gelir vergisi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınacağı belirtilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Kurumsal bağışçılar tarafından Derneğinizin banka hesabına “gıda bankacılığı faaliyetinde kullanılmak üzere gönderilmiştir” açıklamalı dekontla havale yapılması, havale edilen meblağ ile Derneğiniz tarafından söz konusu gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri adına gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi alınarak faturanın da bu gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri adına düzenlettirilmesi ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 40 ve 89’uncu maddeleri ile 251 Seri No.lu Gelir Vergisi Tebliğinde belirtilen ve yukarıda açıklanan şartların taşınması kaydıyla, gıda bankacılığı kapsamında doğrudan veya dolaylı olarak bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedellerinin vergi matrahının tespitinde bağış yapanın hukuki statüsüne göre gider veya indirim olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
II-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
3065 sayılı KDV Kanununun 1/1 inci maddesinde; Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyetler ve serbest meslek faaliyetleri çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu, hükme bağlanmıştır.
Buna göre, gıda bankacılığı kapsamında kullanılmak üzere Derneğinizin banka hesabına yapılacak para aktarımları, herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığını teşkil etmediğinden KDV nin konusuna girmemektedir. Dolayısıyla Derneğiniz hesabına para aktaran KDV mükelleflerinin söz konusu tutarlar üzerinden KDV hesaplamasına gerek bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Atilla ŞAHİN
Grup Müdürü V.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.
Belge Doğrulama Kodu: TAHAF812S
Belge Doğrulama Adresi: https://www.turkiye.gov.tr/gelir-idaresi-ebys
