PROJE ÖZETİ
Yükseköğretim öğrenciler üzerinden yapılan gözlemlerde öğrencilerin yoksulluk ve yoksunluk çektikleri gözlemlenmektedir. Bu proje kapsamında yoksulluk, var olan ihtiyacı karşılayacak mali kaynağın olmaması veya yetersiz olması, yoksunluk ise var olan ihtiyacın giderilmesi için mali kaynak bulunmasına karşın kıt kaynağın kullanılması halinde gelecekte çıkacak daha önemli bir ihtiyaç karşısında kaynaktan mahrum durumda kalma endişesi ile ihtiyacın iradi olarak ertelenmesi veya vazgeçilmesi olarak kabul edilmiştir.
Harcamaya yönelik davranışlarda gelecekteki belirsizlik veya fırsatlar etki edebilir. Gelecekte bir ürüne daha zor koşullarda erişilebileceği veya hiç erişilemeyeceğine yönelik ikna kişileri ihtiyacı olmayan veya daha önemli ihtiyaçları olmasına rağmen harcamaya teşvik edebilir. Öğrenciler de mali kaynakları doğru yönetemediğinde dönemsel yoksulluk yaşamaları akademik başarı ve dikkatlerini de dağıtmaktadır. Sınav sistemi ile yoğum tempoda efor harcayan lise öğrencilerinin yerleştirme sonrası hedefe ulaşmanın verdiği rahatlıkla, ertelenen sosyal ihtiyaçlarına yönelmektedir. Reşit yaşta yükseköğrenime başlayan öğrencilerin büyük çoğunluğu ailesinden ilk defa ayrı ve bağımsız yaşama fırsatı olarak yaşadıkları şehirlerden başka şehirlerdeki üniversiteleri de tercih edebilmektedir, bu durum bu öğrencilerimiz için ayrıca barınma ihtiyacını da ortaya çıkarmaktadır. Ortaya çıkan yeni harcama kalemleri ile mali gücün, hem ailede hem de öğrenci alanında zayıflaması, öğrencilerin en çok ihtiyaç duydukları ve en çok keyif alacakları dönemde yoksunluklarının artmasına neden olmaktadır. Öğrenciler, ailelerinin desteği ve/veya dışarıdan burs veya sair yardımlar sonrasında ortaya çıkan mali açıklarını gidermek için istihdam piyasasından pay almaya çalışmaktadırlar. Bu durum ise öğrencilerin okuldan ve eğitimden uzak kalmalarına neden olmaktadır.
AltınPuan Gıda Bankası, öğrencilerin sosyal ve beşeri ihtiyaçlarının gerektirdiği mal veya hizmetlerin anonim (kimliği gizlenmiş) destekleyicilerin ayni bağış yaparak, ihtiyaç sahibi öğrenciler sistem üzerinden anonim (kimliği gizlenmiş) olarak taleplerini ileterek sistem üzerinde sessiz, gizli ve güvenli bir bağ kurabilecektir. Veren el ile alan el bir birini görmeden, alan el bir elin kendisine uzatıldığını, veren el de uzatılan elin tutulduğundan emin olacaktır. Estra®’nın sertifikasyon özelliği tüm yardımın her parçasının ayrı ayrı izlenebilmesine olanak sağlamaktadır. Sistem ayrıca bilgilendirme ekranları ile bağışçıların tüm destek işlemlerini de kontrol etmesini sağlarken, vergi mükellefi bağışçıların vergi mevzuatının gerektirdiği belgelendirme desteğinden de yararlanabileceklerdir. AltınPuan Gıda Bankacılığı Modelinde bağışçıların kullanabileceği diğer yöntem ise Başarı için Çaba Destektir. Gıda Bankası ve Bağışçı adına bu destekler ilgili dersin hocasının yetkilendirilmesi ise derse gelip derse aktif katılan öğrenciler arasında dağıtılacaktır. Bir nevi başarı bursu mahiyetinde olan bu yöntemle öğrenciler ihtiyaçlarını derslerine gelerek ve derslerde çaba göstererek, küçük başarılar sonucunda kazanacakları ödüllerle giderebilecektir. Sistem ile derslere katılan öğrencilerin aileleri dahil dışarıdan ek bir kaynak ihtiyacı hissetmeden tüm ihtiyaçlarının karşılanması hedeflenmektedir. Öğrencilerin bu yolla akademisyenlerin bilgi ve tecrübelerinden daha fazla faydalanmaları, etkin ve sürdürülebilir çaba gösterme alışkanlığının oluşturulması ve yeteneklerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Öğrenciler, bağışçıların sağladığı ödülleri kendi çabaları ile kazanarak bir mahcubiyet veya özel bir minnet duygusu ile ezilmiş hissetmeyecekler ancak onların eğitimi için çoğunlukla üniversitenin bulunduğu bağışçıların kendilerine sağladığı bu olanakları bilerek topluma ve üniversite eğitimi aldığı şehre aidiyet, bağlılık, sevgi ve saygı duygularının da gelişeceği değerlendirilmektedir. Sistem ile toplumun tüm öğrencilere sahip çıkarak ailelerin üzerindeki mali yükler hafifletilmiş ve daha fazla öğrencinin eğitim imkanlarından faydalanmasına katkıda bulunulmuş olacaktır. Bağışçılar veya aileler belirli bir öğrenciye doğrudan (Gıda Bankasını kullanmadan) sistemde kullanılmak üzere AltınPuan, ürün veya hizmet gönderebilir.
AltınPuan Gıda Bankacılığı Modelinde bağışlanan hiçbir mal veya hizmet öğrenci tarafından nakde çevrilemez. Ancak öğrenciler kendi aralarında dayanışma gösterebilmeleri için birbirleri arasında bağışlanan varlıkları transfer edebilirler veya eş zamanlı değiştirebilirler. Herhangi bir şekilde teslim edilmeyen veya iptal edilen mal veya hizmet sertifikalarının karşılıkları başka bir bağışta kullanması için bağışçıya iade edilir.
AltınPuan’ın bir diğer hedef kitlesi ise kampüs içi ve kampüs çevresi mikro veya küçük işletmeler öncelikli olmak üzere şehir esnafının da gelir elde etmelerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır. AltınPuan ile bir şehirde bulunan öğrencilerin ihtiyaçları öğrencilerin erişebilecekleri yerel mal veya hizmet sunucularından karşılanacaktır. Gerek pandemi gerekse deprem sonrasında eğitimin çevrimiçi olarak yürütülmesi, öğrencilerin yanı sıra öğrenci hedefli iş yapan çoğu esnafın da gelir kayıplarına yol açmıştır. AltınPuan Gıda Bankacılığı faaliyetinin oluşturacağı ekosistem ile esnaf yeni satış olanaklarına kavuşacak ve sistemin e- ticaret platformu ile satış kapasitelerini artıracaklardır.
Sistem her teslimde öğrenciye ilgili mal/hizmet sunucusunu derecelendirme olanağı vermektedir. Öğrenciler teslim edilen mal/hizmetin tanıtılan veya vaat edilenle uyumlu olup olmadığı, olağandan düşük kalitede olup olmadığı, destek sistemindeki fiyatının menülerinde veya fiyat tarifelerinde belirtilen tutardan yüksek olup olmadığı, işyerinin temizliği, öğrencilere, diğer müşterileri veya personele davranış şekillerini değerlendireceklerdir. Ortalama değerler Tedarikçinin sayfasında gösterilerek bağışçının tercihleri kolaylaştırılacak iyi ticari uygulamalar desteklenecektir.
AltınPuan sistem verileri anonim olarak akademisyen ve araştırmacılara sunularak, ortaya çıkan büyük veri üzerinden akademik çalışmalar da desteklenecek, eğitim bilimcilerin uygulamanın eğitime olan etkisi üzerinde inceleme yapmaları sağlanacaktır. Akademik çalışmalardan yararlanılarak sistem sürekli geliştirilecektir. AltınPuan Gıda Bankası Derneği aynı zamanda akademisyen üye yapısı ile bir bilim derneğidir. Bilimsel çalışma ve etkinlikler, araştırma projeleri de mali olanaklar çerçevesinde desteklenecektir. Güçlü sivil toplum yapısı ile AltınPuan ulusal ve uluslararası fonlardan bilim insanlarının faydalanmasına da aracılık edecektir.
AltınPuan Gıda Bankacılığı Modeli tamamen kayıt altında faaliyet yürüterek, kayıtlı ekonomiyi de destekleyecektir. Tedarikçi yeri teslim ettiği ürünlerin bedellerini yasal belgeleri düzenlediği anda tahsil edeceklerdir. Sistem işleticisi tedarikçilerin ve bağışçıların muhasebe işlemlerini açık ve basit hale getirecek, ayni bağış belgeleri ve bağışlanan ürün faturaları vergi avantajından yararlasın yararlanmasın tüm bağışçılara elektronik ortamda eş zamanlı iletilecektir. AltınPuan Gıda Bankacılığına yapılan desteklerin toplam tutarının 3 katı oranında gayrisafi milli hasılaya katkı sunacağı, %30’u oranında kamuya vergi geliri sağlayacağı değerlendirilmektedir.
AltınPuan geleneksel Gıda Bankacılığının lojistik, depolama/saklama, elleçleme, ihtiyaç sahibini ve ihtiyaçlarını tespit etme, yardımı ulaştırma, bağış çeşitliliği, kullanım süresi kısa, sıcak veya taze ürünlerin bağışlanamaması gibi bir çok işletme ve etkinlik sorununu da çözmektedir. Sistem altyapısı Gıda Bankalarının birbirinden bağımsız olarak aynı altyapıyı ve ekosistemi kullanabilecek şekilde tasarlanmıştır. AltınPuan Gıda Bankacılığı projesi ile Birleşmiş Milletlerin 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının (SKA) 13’ünü, 12. Kalkınma Planında yer alan 983 strateji, vizyon, temel amaç̧ ilke, hedef ve politikanın 68’ine temas ederek planın %7’si ile uyumludur ve bunlara katkı sağlayacak özellik ve işlevselliğe sahiptir. AltınPuan gıda bankacılığı faaliyet maliyetlerini minimize edilerek, kaynak fonların etkin, rasyonel ve verimli şekilde dağılmasını sağlarken sistem algoritmaları toplam marjinal faydayı artıracak şekilde geliştirilecektir. Sistem alt yapısı kamunun ve sisteme entegre olacak yapıların ilgili verilere erişmesine olanak sağlayarak bilgi ve kişisel veri güvenliği ilkelerine uygun olarak şeffaf ve bilgi paylaşımına uygun tasarlanmaktadır.