VERGİ AVANTAJI
a) Belge Düzeni
AltınPuan Gıda Bankacılığı sadece gıda bankacılığına tesliminde vergisel açıdan indirim ve istisnaya konu mallarla sınırlı olmamak üzere öğrencilerin tüm ihtiyaçlarını karşılamaya odaklıdır. Vergi mükellefleri Platform üzerinden vergi avantajına sahip ürünlerin yanında, genel kurallara tabi olarak da yardım ve bağışta bulunabilir. Platform vergi mükellefi olsun olmasın tüm bağışçılara platform üzerinden bağışladıkları ürünlere ilişkin faturayı detaylı bir şekilde düzenleyecektir. Vergi Mükellefleri de gıda bankasına düzenleyeceği faturaları detaylı düzenlemek durumundadırlar.
Gelir Vergisi Kanununun (193) Ticari Kazançlara ilişkin İndirilecek Giderler başlıklı 40/10. Maddesinde; Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin safi kazancın tespitinde indirim olarak dikkate alınabileceğine yer verilmiştir.
Beyanname veren diğer mükellefler bakımından Diğer İndirimler başlıklı 89/6. Maddesinde Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamının gelir vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi beyannamesinde belirtilmek suretiyle indirileceği aynı şekilde yer almaktadır.
Kurumlar Vergisi Kanunun (5520) Safi Kurum Kazancı başlıklı 6/2. Maddesi gereğince kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununda yer alan ticari kazanç hükümler uygulanacağından Kurumlar Vergisi mükellefleri de bu indirim ve istisna uygulamalarından faydalanabileceklerdir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17/2-b maddesinde de fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi istisna kapsamına alınmıştır.
Konuya ilişkin 251 sayılı Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği uyarınca indirim konusu yapılacak bağışlar, bağışa konu mal bedeli Vergi Usul Kanununun 232 inci maddesinde belirtilen fatura düzenleme sınırının altında kalsa dahi mutlaka fatura ile belgelendirilmesi ve ayrıca taşıma için sevk irsaliyesi düzenlenmesini öngörmüştür.
Bağışlanan mala ilişkin bilgilerin eksiksiz olarak içerecek fatura, AltınPuan Gıda Bankası Derneği adına düzenlenecektir. Mal bedeli olarak faturada, bağışa konu malın maliyet bedeli (yüklenilen katma değer vergisi hariç) yazılı olacak ve Faturada “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ibaresi yer alacaktır.
Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinde yapılan düzenleme çerçevesinde, yıllık beyannamede yer alacak gelir vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılacak işlemlerde bağışı yapan tarafından bir belge düzenlenmesine gerek yoktur ancak Platformun düzenleyeceği belgelerin saklanması zorunludur.
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin II. İstisnalar F. Sosyal Ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar, 2.5. Fakirlere Yardım Amacıyla Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara Bağışlanan Bazı Malların Tesliminde İstisna bölümünde 251 Sayılı GVK Genel Tebliğindekine benzer ifadelere yer verilmiştir. Ayrıca Genel Uygulama Tebliğinde KDV mükelleflerinin, bir vergilendirme döneminde yaptıkları bağışların toplam tutarını ilgili dönem beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının “Kısmi İstisna Kapsamına Giren işlemler” tablosunda “229-Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara Bağışlanan, Gıda, Temizlik, Giyecek ve Yakacak Maddeleri” satırında beyan edeceklerine yer verilmiştir. 1/1/2019 tarihinden itibaren bu istisna kapsamında yapılan işlemlere ilişkin yüklenilen KDV indirilebilecektir. Ancak indirim yoluyla giderilemeyen KDV iade edilemeyecektir.
b) Kayıt Düzeni
Altın Puan Gıda Bankacılık Modeli, diğer geleneksel modellerden farklı işletilmektedir. Özellikle bilanço esasına göre defter tutan ticari kazanç sahibi gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerinin tek düzen muhasebe planına göre kayıtları verilen örnek doğrultusunda şu şekilde olacaktır. Gıda Bankacılığı üzerinden yapılan bağış faaliyeti ve bu faaliyete ilişkin stok ve gelir hesapları mükellefin esas faaliyeti olmadığından “diğer” hesapların kullanılması tavsiye olunur. Gıda Bankacılığı Modelimizde platforma mal tedariki için avans gönderiliş olsa da bu avans üzerinde tasarruf hakkının devam etmesi nedeniyle işlemin bulunduğu aşamaya uygun olarak diğer hazır değerler hesabının da kullanılması tavsiye olunur.
Örneğin: Vergi mükellefi, öğrencilerin ihtiyacını karşılamak için platforma 1.000 TL avans göndermiş ve bu avanslar sistem üzerinden belirlenen ürün sertifikalarına tahsis edilmiştir. Sipariş verilen ürün sertifikalarından 400 TL’lik kısmı öğrenci tarafından teslim alınmadığından sertifika iptal edilmiştir. Öğrencilerden birisi Gıda Bankası üzerinden gönderilen ürün sertifikası ile tedarikçiden %20 KDV dahil 300 TL’lik kıyafeti teslim almıştır. Platform teslim edilen ürünün faturasını vergi mükellefine adına düzenlemiş, Gıda Bankası da ayni bağış makbuzunu vergi mükellefine göndermiştir. Vergi mükellefi de teslim edilen ürünün maliyet bedeli olan 250 TL’yi “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır” İbaresi ile faturayı Gıda Bankası adına düzenlemiştir.
————————————————– 1 ————————————————–
108- Diğer Hazır Değerler (136-Diğer Çeşitli Alacaklar) | 1.000 | ||
102- Bankalar | 1.000 | ||
Ayni Bağış için 1000 TL Gıda Bankacılığı Avansın Gönderilmesi |
————————————————– 2 ————————————————–
159-Verilen Sipariş Avansları | 1.000 | ||
108-Diğer Hazır Değerler (136-Diğer Çeşitli Alacaklar) | 1.000 | ||
Avansın 1.000 TL’lik kısmının ürün sertifikasına tahsisi |
————————————————– 3 ————————————————–
108- Diğer Hazır Değerler (136-Diğer Çeşitli Alacaklar) | 400 | ||
159- Verilen Sipariş Avansları | 400 | ||
400 TL’lik ürün sertifikasının ürünün teslim alınmaması edeniyle iptal edilmesi ve avans tahsisinin kaldırılarak vergi mükellefinin başka bir siparişte kullanması için uygun hale gelmesi |
————————————————– 4 ————————————————–
157-Diğer Stoklar | 250 | ||
191-İndirilecek KDV | 50 | ||
159- Verilen Sipariş Avansı | 300 | ||
Platform tarafından öğrenciye teslim edilen %20 KDV’li Giyim faturası Gıda Bankası tarafından Ayni Bağış Makbuzu düzenlenmesi |
————————————————– 5 ————————————————–
770-Genel Yönetim Giderleri | 250 | ||
623-Diğer Satışların Maliyeti | 250 | ||
602-Diğer Gelirler | 250 | ||
391-Hesaplanan KDV | 0 | ||
157-Diğer Stoklar | 250 | ||
Ayni Bağış Makbuzu ile uyumlu olarak maliyet bedeli üzerinden Gıda Bankacılığı kapsamında teslim edilen ürüne ilişkin Gıda Bankasına fatura düzenlenmesi |
KAYNAKÇA
- Adem, M. (1974). Yüksek Öğretimde Sosyal Hizmetler Ve Ekonomik Sorunları . Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES) , 7 (1) , 275-309 . DOI: 10.1501/Egifak_0000000419
- Akça, H. (2012). Yükseköğretimin Finansmanı ve Türkiye İçin Yükseköğretim Finansman Modeli Önerisi . Yönetim ve Ekonomi Dergisi , 19 (1) , 91-104 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/yonveek/issue/13696/165761
- Ergen, Ö. G. D. Z. (2006). Yükseköğretimin Finansmanında Öğrenci Borçlanma Yöntemi . Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 15 (1) , 133-149 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/4373/59860
- Hazine ve Maliye Bakanlığı https://www.hmb.gov.tr/
- Kala, E. S. (2020). Türkiye’de Gıda Bankacılığı Mevzuatı Ve Uygulamaları . Journal of Management and Economics Research , 18 (3) , 190-211 . DOI: 10.11611/yead.736336
- Kocaeli Üniversitesi https://www.kocaeli.edu.tr/
- Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü https://kygm.gsb.gov.tr/
- Mevzuat https://www.mevzuat.gov.tr/
- Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü https://www.siviltoplum.gov.tr/
- Ticaret Bakanlığı https://ticaret.gov.tr/
- TÜBİTAK https://www.tubitak.gov.tr/
- TÜSEB https://tbys.tuseb.gov.tr/
- Vakıflar Genel Müdürlüğü https://www.vgm.gov.tr/
- Yüksek Öğretim Kurulu https://www.yok.gov.tr/
- YÖKAK- https://yokak.gov.tr/raporlar/IndicatorValuesReport